Gezamenlijke visie op de toekomst

van de opleidingen verloskunde

Tekst: Joyce Kors

De Samenwerkende Opleidingen Verloskunde (SOV) in Nederland en de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV) hebben het afgelopen jaar samengewerkt aan het vormen van een visie op de toekomst van de verloskunde opleidingen. Wij zijn zeer trots op het behaalde resultaat waarbij het gelukt is om een gezamenlijke en gedragen toekomstvisie te formuleren.

De Nederlandse geboortezorg is een van de beste ter wereld. De Nederlandse bacheloropleidingen verloskunde zijn in 2019 allemaal als ‘goed’ beoordeeld in de accreditatie door de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO). Om ook in de toekomst deze positie te behouden en om de kwaliteit van de verloskunde opleidingen en de geboortezorg te blijven borgen, hebben we nu met elkaar een visie op een verloskundig opleidingscontinuüm ontwikkeld, waar een master Verloskunde een belangrijk onderdeel van is.

Naast de bestaande bacheloropleiding (BSc) en promotietrajecten (PhD) is het nodig om een substantieel deel van de verloskundigen op te leiden met een verloskundige master (MSc). Deze schakel ontbreekt nu nog. De inschatting is dat met alleen een BSc-opleiding en PhD-mogelijkheden, het in de toekomst lastiger wordt de verloskunde als zelfstandige beroepsgroep een solide en duurzame toekomst te geven. De belangrijkste vier argumenten om verloskundigen in de toekomst een MSc Verloskunde aan te bieden zijn:

  1. Het versterken van de balans en synergie tussen de complementaire beroepen van verloskundige en gynaecoloog,
  2. De verdere ontwikkeling van contextueel onderzoek vanuit verloskundig perspectief,
  3. De regieverschuiving in de geboortezorg naar de regio met regionale richtlijnontwikkeling en zorgafspraken en naar individueel cliëntniveau met maatwerk voor de zwangere vrouw en
  4. De kostenontwikkeling in de geboortezorg.

Visie op opleidingscontinuüm verloskunde

De opleidingen verloskunde hebben een structuur nodig van Bachelor of Science – Master of Science - PhD waarbij de master een verloskunde gericht verdiepend karakter heeft. Dit om de uitvoering van het verloskundig vak als zelfstandige beroepsgroep binnen de integrale geboortezorg, een solide en duurzame toekomst te geven.

Het visiedocument ‘Ontwikkeling van een opleidingscontinuüm verloskunde’ is inmiddels geaccordeerd door de besturen van de verloskunde academies en de KNOV. De volgende stappen zijn om in 2021:

  • Gezamenlijk een inhoudelijke outline voor een masteropleiding te ontwikkelen.
  • Een proces te ontwerpen dat leidt tot draagvlak bij de relevante partijen en een aanvraag bij NVAO (accreditatie), CDHO (macrodoelmatigheid) en OCW (bekostiging).

HOE VERTAAL JE BLACK LIVES MATTER NAAR ONDERWIJS EN ORGANISATIE VAN AVAG? EEN WERKGROEP DIVERSITEIT IS NODIG.

De werkgroep diversiteit, inclusiviteit en anti-discriminatie (DIAD) is een initiatief van een diverse groep medewerkers en studenten uit zowel Amsterdam als Groningen. Zij gaat zich inzetten voor een divers, inclusief en rechtvaardig AVAG waar iedereen zich thuis voelt. Naar aanleiding van de Black Lives Matter-protesten in mei 2020 zijn wij gaan nadenken over hoe het zit met de diversiteit op de opleiding. Een diverse, inclusieve en rechtvaardige opleiding voor iedereen betekent voor ons dat er in de samenstelling van de groep docenten en studenten, in de lessen en in het lesmateriaal sprake is van kleur, dat wil zeggen een verscheidenheid aan ideeën, ervaringen en eigenschappen (diversiteit). Hoe divers is de studenten- en docentenpopulatie? Wat gebeurt er binnen de selectie? Hoe inclusief is ons studiemateriaal? Op dit moment is de werkgroep nog in de brainstormfase, waarbij wordt nagedacht over op welke manier zij onderzoek wil doen om antwoord te krijgen op deze vragen. Landelijk krijgt diversiteit in de geboortezorg nu ook aandacht. De KNOV wijdde de decembereditie van het Tijdschrift voor Verloskundigen (TvV) aan het thema diversiteit. Binnen de KNOV is er ook een werkgroep diversiteit opgezet. Deze is vergelijkbaar met de werkgroep DIAD, maar bestaat uit zorgverleners uit het werkveld. Wij willen bereiken dat diversiteit, inclusiviteit en rechtvaardigheid systematisch wordt gewaarborgd in alle lagen van de opleiding. Wij willen dat de medewerkers en verloskundigen die bij ons afstuderen inzicht hebben in hun eigen normen- en waardesystemen en begrijpen hoe dat een rol speelt in opleiden en zorg verlenen, en dat zij in staat zijn om respectvolle, empathische, inclusieve en cultuur-sensitieve wijze onderwijs en zorg te leveren. Hiermee draagt AVAG bij aan een veilig opleidingsklimaat, een rechtvaardige geboortezorg en daarmee een betere zorg voor moeder en kind. Namens de werkgroep DIAD: Bahar Goodarzi, Marianne Ashkol-Hoek, Tammanna Asosingh, Céline Crajé, Geeske Dronkers, Bjorna Hoen, Lianne Holten, Roos van der Hoorn, Dido Reijntjes, Bouchra Skakni, Madyasa Vijber